31 sierpnia, 2024 | Tablica nr 1 – Theodor von Schön

Pierwszą tablicą jaką otrzymał nasz kamień było upamiętnienie Theodora von Schön (1773-1856). Kim był i czym zasłużył sobie na taki honor?

Studiował na uniwersytecie w Królewcu, później dużo podróżował, był doświadczonym urzędnikiem, dobrym organizatorem i wybitnym lokalnym politykiem. Pracował w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych, był prezydentem Policji w Gumbinnen (obecnie Gusiew), honorowym obywatelem Królewca i Wrocławia. W latach 1815-1824 pełnił urząd nadprezydenta prowincji Prusy Zachodnie z siedzibą w Kwidzynie, a później prezydenta całej prowincji pruskiej, z siedzibą w Królewcu. W 1840 r. otrzymał tytuł ministra stanu. Dwukrotnie żonaty (Lydia i Amalia), z których to małżeństw miał sześciu synów i pięć córek.

Tablica jednak poświęcona jest Schönowi jako temu, który uratował Malbork („Retter”). W jaki sposób to uczynił? U podstaw legło to, co u wielu z nas – fascynacja tym wyjątkowym miejscem. Zamek odwiedził w 1815 r., a po wizycie pisał: powinniśmy to jedno z największych dzieł sztuki w jego dawnej formie przekazać naszej ojczyźnie jako piękny pomnik. Warownia nie przedstawiała się bowiem najlepiej, zrujnowana i przebudowana przez wojsko pruskie oraz zdewastowana przez wojska napoleońskie. Wprawdzie dzięki rozkazowi gabinetowemu króla Prus Fryderyka Wilhelma III z 1804 r. nie dokonywano już dalszych rozbiórek i przebudów, ale nie podejmowano także działań naprawczych i restauratorskich. I na tym właśnie polegają zasługi Schöna. To on spowodował, że w 1817 r. rozpoczęła się odbudowa zamku, który stać się miał według jego wizji pruskim pomnikiem narodowym, odgrywającym istotną rolę w budowaniu tożsamości narodowej Niemców po kongresie wiedeńskim. Zaangażował do tego i natchnął do działania wielu wybitnych specjalistów. Prace w zamku nadzorował aż do śmierci. Wprawdzie  w 1842 r. przeszedł na emeryturę i wycofał się z życia publicznego, ale na osobistą prośbę króla kontynuował dzieło odbudowy malborskiej warowni. Otrzymał nawet honorowy tytuł zamkowego burgrabiego („Burggraf”). Tytuł ten także umieszczony został na tablicy.

Dzięki jego m.in. pracy zdewastowany zamek nabrał nowego blasku, a śmierć Schöna wyznacza symbolicznie koniec pierwszego okresu odbudowy, zwanego później romantycznym lub teatralnym. W 1882 r. do dzieła z zupełnie innymi założeniami, choć podobnymi fascynacjami przystąpił Conrad Steinbrecht.

 

Treści bloga udostępniane są na podstawie licencji uznającej autorstwo dla celów tylko niekomercyjnych.
Licencja Creative Commons Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne 4.0
Szczegóły: Poznaj licencje Creative Commons - Creative Commons Polska Creative Commons Polska