17 września, 2025 | Płyta upamiętniająca Conrada Steinbrechta

W dniu 4 lipca 1932 r., o godz. 13.00 w tzw. Kapitularzu na Zamku Wysokim odbyła się zacna uroczystość. Otworzyło ją krótkie preludium organowe, a następnie wygłoszone okolicznościowe przemówienia. O odbudowie Malborka przez Conrada Steinbrechta opowiedział jego następca dr Bernhard Schmid, a pierwszego konserwatora zamku wspomniał także Tajny Radca D. von Berg-Markienen. W uroczystości wzięli udział prezydent rejencji dr Budding, jak też dyrektor Państwowych Pałaców i Ogrodów, radca ministerialny dr Gall oraz liczni członkowie Towarzystwa i wszyscy dawni współpracownicy Streinbrechta z czasów odbudowy zamku. Uroczystą mowę wygłosił przewodniczący Towarzystwa, von Berg. Następnie wszyscy zebrani wyszli na krużganek Zamku Wysokiego, gdzie nastąpiło odsłonięcie tablicy upamiętniającej Conrada Steinbrechta. Wykonana z wapienia tablica przedstawiała głowę Steinbrechta ukazaną z profilu (ta część miała być z marmuru), a napis głosił: „CONRAD STEINBRECHT DEM WIEDERHERSTELLER DER MARIENBURG 1882-1922”. Powstała z inicjatywy Towarzystwa Odbudowy i Upiększania Zamku Malborskiego, a sfinansował ją Zarząd Państwowych Pałaców i Ogrodów w Berlinie.

Bywalcy zamku na pewno skojarzą, że tablica ta wisi dziś na murze koło Wieży i Domku Dietricha, czyli w południowo-wschodnim narożniku Zamku Wysokiego. Została tam umieszczona w 1994 r., kiedy trzy lata wcześniej pracownicy Działu Historii odnaleźli ją w pomieszczeniu gospodarczym na Zamku Średnim. Jest to wtórne miejsce eksponowania, bowiem pierwotne nie zostało dotychczas precyzyjnie określone. Dlaczego?

W Sprawozdaniu Towarzystwa Odbudowy i Upiekszania za rok znajdujemy informację, że tablica została umieszczona na krużgankach. Nie wiemy jednak w którym dokładnie miejscu? Tu potrzebujemy pomocy. Nie zachowało się bowiem żadne zdjęcie tablicy na krużgankach. Nie wiemy także kiedy została z krużganków usunięta. Ze starych „opowieści zamkowych” wiem, że tablica (nie wiadomo , czy ta sama?) wisiała w pierwszym przęśle krużganka w drodze na Gdanisko. To informacja oczywiście niepotwierdzona. Od którego miejsca możemy liczyć przęsła? Zapewne od głównego wejścia na krużganek, czyli od narożnika północno-zachodniego. Musiałaby zatem znajdować się gdzieś w okolicach wejścia do tzw. Kapitularza, co zgadzałoby się logistycznie z miejscem wspomnianej okolicznościowej ceremonii. Tylko dokładnie gdzie? Pewną kuszącą przesłanką jest wnęka znajdująca się w pierwszym przęśle krużganka zachodniego, bowiem tablica jest dość masywna i pewnie przeznaczona był do wmurowania, a nie zawieszenia (wtedy byłaby zapewne cieńsza). Sprawdzić należy zatem wymiary. Wnęka 210 x 69 x 23 (grubość), sama płyta jest mniejsza: 94 cm x 64 cm x13 cm(grubość). A więc nie pasuje, ale … jeżeli wnęka miała pomieścić dwie takie płyty? Wtedy byłoby możliwe, że wykonano jedną, a drugiej po prostu nie zdążono. Są to oczywiście domysły, brakuje dokumentacji, bowiem nie mamy żadnego zdjęcia tej części krużganków po 1932 r., kiedy teoretycznie powinna się tam znajdować. Druga wątpliwość to materiał z jakiego została wykonana zachowana tablica – jest cała z wapienia, nie ma tam śladu marmuru. Może zatem mówimy o jakiejś innej tablicy?

Niewiadomych jest dużo i w tym miejscu muszę się zatrzymać, prosząc o pomoc, uwagi, wskazówki.

Treści bloga udostępniane są na podstawie licencji uznającej autorstwo dla celów tylko niekomercyjnych.
Licencja Creative Commons Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne 4.0
Szczegóły: Poznaj licencje Creative Commons - Creative Commons Polska Creative Commons Polska