W czerwcu br. Muzeum Zamkowe w Malborku podpisało porozumienie z Biblioteką Główną Politechniki Gdańskiej o współtworzeniu Pomorskiej Biblioteki Cyfrowej. Jest to platforma (https://pbc.gda.pl/), której głównym celem jest udostępnianie w formie elektronicznej zbiorów, do których dostęp jest ograniczony ze względu na ich szczególną ochronę. Dzięki temu obiekty są dostępne praktycznie dla każdego, a biblioteki mają okazję prezentacji swych najcenniejszych zasobów, które z różnych przyczyn nie są i nie mogą być fizycznie udostępniane na co dzień.
Podpisanie porozumienia to nowy etap w historii działalności Biblioteki Muzeum Zamkowego, a pierwszy egzemplarz trafia do tej wirtualnej biblioteki właśnie dzisiaj. To dopiero początek, na platformie będziemy sukcesywnie udostępniać nasze egzemplarze, które są niejednokrotnie wyjątkowe.
Choć zasób zbiorów specjalnych zamkowej biblioteki nie jest zbyt duży, zawiera bowiem 150 egzemplarzy, w tym 3 rękopisy XV-XIX w. oraz 147 starych druków od XVI do XVIII wieku, jednak znajduje się tu kilka niezwykle cennych obiektów związanych proweniencyjnie również z Malborkiem i zamkiem.
Chociażby udostępniony dzisiaj starodruk, który zasługuje na szczególną uwagę, m.in. właśnie ze względu na swoje pochodzenie i ścisły związek z malborską warownią.
Starodruk z połowy XVII wieku autorstwa Jakuba Sobieskiego (1590-1646), działacza politycznego, pamiętnikarza, ojca króla Jana III Sobieskiego (1629-1696), który jako doradca Stanisława Lubomirskiego (1583-1649) brał udział w zakończonej zwycięstwem Polaków nad Turkami wojnie chocimskiej (1621 r.). Jego uczestnictwo w tym wydarzeniu zaowocowało dziełem Commentariorum Chotinensis belli libri tres wydanym w 1646 roku nakładem gdańskiego księgarza Jerzego Förstera. Jest to swego rodzaju pamiętnik opisujący przebieg wojny oraz prowadzone przez Sobieskiego rokowania pokojowe.
Niezwykłość tego druku potwierdza jednak jeszcze inny fakt. Znajdował się on bowiem niegdyś w prywatnej bibliotece wojewody pomorskiego i starosty malborskiego Gerarda Dönhoffa (Denhoffa, 1589-1648), o czym świadczy znajdujący się wewnątrz jego własnoręczny podpis!!! Dönhoff wraz ze swoim bratem Ernestem brał udział w wyprawie chocimskiej jako dowódca piechoty niemieckiej i prawdopodobnie żywy związek z opisywanymi wydarzeniami spowodowały, że nabył to dzieło do swoich zbiorów. Warto zauważyć, iż w okresie staropolskim zamek malborski, który oprócz swego rezydencjonalnego charakteru, pełnił również ważną funkcję administracyjną, a według źródeł w mieszkaniu usytuowanym w skrzydle północnym Zamku Średniego rezydowali, choć nie stale, starostowie i ekonomowie. Jest więc wielce prawdopodobne, iż ten konkretny egzemplarz przez lata urzędowania Denhoffa mógł znajdować się również na zamku.
A o niezwykłości tego dzieła już od dzisiaj mogą Państwo przekonać się osobiście.