Opis
Ze Wstępu: Pamięć o świętych towarzyszyła Kościołowi od jego początków. Przez pierwsze wieki pamięcią otaczano przede wszystkim świętych męczenników, natomiast od IV w. dynamicznie rosła liczba osób, które w opinii chrześcijan doszły do świętości, prowadząc życie godne naśladowania. Określono ich mianem świętych wyznawców. W tej grupie spotykamy przedstawicieli różnych środowisk społecznych, m. in. biskupów, opatów, mnichów, władców, przedstawicieli dynastii rządzących czy wybranych modeli życia religijnego, np. ascetów i misjonarzy. Uczestnictwo w różnych przejawach kultu świętych stało się jednym z ważniejszych kryteriów przynależności do Kościoła. Mając na uwadze całe dzieje Kościoła, wyraźnie widać, że zjawisko to swoje apogeum osiągnęło w średniowieczu. Ze względu na rozmiary omawianego zagadnienia trzeba być świadomym, że świętych nie można zamknąć wyłącznie w rzeczywistości wewnątrzkościelnej. W średniowieczu pamięć o świętych przenikała niemalże wszystkie płaszczyzny życia człowieka – od jego narodzin (np. nadanie imienia) do śmierci (np. modlitwy za wstawiennictwem świętych o dobrą śmierć). Fenomen obecności świętych można rozpatrywać w licznych aspektach, społecznym, kulturowym czy politycznym. W ciągu stuleci pamięć o świętych przybierała w chrześcijaństwie różne formy. Jedną z najbardziej spektakularnych był na pewno kult relikwii. Obecność doczesnych szczątków świętych była jednym z kryteriów postępów chrystianizacyjnych, miernikiem „nasycenia” czy „dojrzałości” Kościoła na danym terenie.
