Dziś muzeum czynne jest w godzinach: 9:00 - 15:00, ostatnie wejście na Trasę Zamkową - Historyczną o godz. 13.00

Aktualności

Jezuici w Malborku – zamkowa nowość wydawnicza

Choć zamek malborski to przede wszystkim zakon krzyżacki, okazuje się, że jezuici w Malborku także mieli swój istotny dziejowy epizod.
Nowa zamkowa monografia

Z początkiem roku prezentujemy Państwu naszą najnowszą publikację „Jezuici w Malborku w XVII wieku”. Jej autorem jest dr Rafał Panfil, kustosz w Dziale Historii Muzeum Zamkowego w Malborku. Publikacja jest wynikiem pracy doktorskiej autora, który właśnie jezuitom poświęcił szczególną część swojej naukowej kariery. Jest to obowiązkowa pozycja zarówno dla historyków jak i sympatyków dziejów ziemi malborskiej.

O jezuitach jak jeszcze nigdy

Tematem prezentowanej monografii jest działalność jezuitów w Malborku i na terenie dawnej diecezji pomezańskiej w XVII wieku. Celem autora było przedstawienie możliwie najpełniejszego zakresu zagadnień dotyczących tego wybranego tematu. Stało się to możliwe przede wszystkim dzięki materiałom zachowanym w Archivum Romanum Societatis Iesu w Rzymie, które dotychczas w niewielkim stopniu były wykorzystywane w badaniach naukowych. Obfitość źródeł oraz postawiony cel wymusiły ograniczenie ram chronologicznych jedynie do XVII wieku.

Zaglądając do środka

Struktura niniejszej monografii składa się z rozdziałów i podrozdziałów ułożonych w porządku tematycznym oraz chronologicznym. Wprowadzenie i rozdział pierwszy mają na celu przedstawienie tła i lepsze zrozumienie podjętego tematu. Przedstawiono pokrótce historię biskupstwa pomezańskiego oraz przebieg reformacji protestanckiej, która podzieliła biskupstwo na część katolicką i luterańską, z których pierwsza znajdowała się w Prusach Królewskich, a druga w Księstwie Pruskim. Znajdując się w tak trudnej sytuacji, biskupi chełmińscy i pomezańscy postanowili zwrócić się o pomoc do księży i braci z Towarzystwa Jezusowego.

Pierwszy rozdział kończy się opisem ich przybycia do Malborka w 1618 roku.

Rozdział drugi opisuje fundację malborską.

Trzeci rozdział zawiera badania prozopograficzne i analizę członków obsady malborskiej rezydencji we wspomnianym okresie. Ilustruje zatem ich liczebność, a także pochodzenie terytorialne i społeczne.

Kolejny rozdział czwarty przedstawia struktury organizacyjne rezydencji.

Rozdział piąty dotyczy głównie działalności duszpasterskiej malborskich jezuitów, czyli misji i konwersji miejscowych protestantów na katolicyzm oraz sytuacji duchowieństwa i katolików na terenie dawnej diecezji pomezańskiej.

Wszystkie formy ewangelizacji i posługi apostolskiej prowadzonej przez jezuitów oraz ich praca w szkolnictwie, parafiach, szpitalach itp. zostały opisane w rozdziale szóstym.

Wreszcie, ostatni rozdział szczegółowo opisuje ich relacje z biskupami chełmińskimi i pomezańskimi, a także z duchowieństwem diecezjalnym, miejscowymi protestantami i innymi osobami świeckimi.

Do monografii dołączono obszerny słownik biograficzny przygotowany w oparciu o materiały źródłowe, który zawiera kompletne biogramy jezuitów żyjących i pracujących w XVII-wiecznym Malborku.

Wyjątkowy projekt graficzny

Już od pierwszych chwil po wzięciu książki do ręki mamy wrażenie obcowania z wyjątkowym wyrazem artystycznym. Książka ta bowiem to nie tylko spotkanie z historią. W tym przypadku jest to doskonały dialog obiektu literackiego ze sztuką. Książka drukowana jest dwoma kolorami. Pozwala to na dodanie głębi zdjęciom, wzmacniając efekt sepii, oraz na wprowadzenie koloru w marginaliach. Zastosowany dwukolor, jakże pasujący do tematyki i archiwalnych dokumentów, zdecydowanie wzbogaca estetykę i znaczenie wizualne.

Publikacja zaskakuje też przemyślaną formą graficzną. Strony nie są zaprojektowane tradycyjnym odbiciem lustrzanym. Lewa strona nie realizuje tu swojego zwyczajowego pomysłu na stronie prawej, pozostawiając szerszy margines w obu przypadkach z lewej strony. Pozwala to na umieszczenie głównego tekstu w łamie szerszym, a łam węższy pozostaje na bardzo obszerne i częste przypisy oraz marginalia.

Część pierwsza książki w łamie szerszym posiada jedynie 42 wiersze. Jest to liczba wygodna czytelnikowi przy dłuższych tekstach oraz nawiązująca do 42 wierszowej Biblii Gutenberga. Dzięki temu, przypisy w łamie węższym znajdują się poniżej tekstu. W przypadku, gdy przypisy są krótsze, rozwiązanie to daje piękny dolny margines. W ten sposób układ staje się elastyczny, zachowując podział niezależnie od liczby i długości przypisów.

W części drugiej książki z biogramami  nie ograniczamy kompozycji do 42 wierszy, gdyż tekst jest podzielony na krótkie biogramy. Łam węższy przeznaczony jest na marginalia (informacje źródłowe).

Wybrany do składu krój pisma to rodzina St Croce Pro stworzona przez wybitnego czeskiego projektanta krojów Františka Štorma (dom typograficzny Storm Type Foundry).
Fonty z tej rodziny zainspirowane są wytartymi inskrypcjami nagrobnymi w bazylice Santa Croce we Florencji.
Jest to pismo bezszeryfowe o wysokiej czytelności w wersji tekstowej. W wersjach zastosowanych na stronach tytułowych i okładce wyraźnie widać wytarcia w literach, przez co nabierają one charakteru szablonowego.

Autorem tego wyjątkowego projektu jest Jacek Mrowczyk.

Oddajemy tę książkę w Państwa ręce licząc, że ta niecodzienna opowieść o jezuitach w Malborku i dopełniająca wszystkiego zaskakująca szata graficzna, okaże się ważną Państwa biblioteczki pozycją.

Książkę można kupić w zamkowych sklepach stacjonarnych i online.

Spotkanie autorskie z książką

Już 20 marca zapraszamy na spotkanie promocyjne z autorem książki. Wydarzenie odbędzie się w ramach cyklu spotkań kulturalnych „Czwartki na Przedzamczu”.

Zapraszamy!

„Jezuici w Malborku w XVII wieku”
Autor: dr Rafał Panfil
Projekt graficzny: dr hab. Jacek Mrowczyk
Koordynator wydawniczy: Aleksandra Sobczak

Miejsce wydania: Malbork
Rok wydania: 2024 
Liczba stron: 443
Wymiary: 215 x 285 mm
Oprawa: twarda
ISBN: 978-83-969493-7-0

Bilety

Kup bilet w naszym systemie online

Godziny otwarcia

  • Pn:9:00 - 16:00
Wystawy
  • Wt - Ndz:9:00 - 15:00

Kontakt

Informacja turystyczna

  • +48 55 647 08 00
  • +48 55 647 09 02
  • +48 55 647 09 78